Over
traditie en
transitie in de haven van Amsterdam anno 2020
#3 Amsterdam Scrap Terminal
Poëzie van de schroothoop
Hoe prachtig
zo’n landschap van oud ijzer kan zijn? Het
schittert, kermt, spuwt sterrenstof. Kraan- en shovelmachinist Radi
hoeft niet op vakantie. De schroot op een perfecte berg en de
werf aangeveegd… mooier kan het niet worden.
Gepost op
13 juli 2020
Het landschap is in beweging, de bergen krimpen, kruipen, dijen uit.
Radi stuurt de shovel soepel langs een van de hopen en schuift wat hij
meeneemt recht in de bek van de enorme poliepgrijper die collega Engin
bestuurt. Heerlijk vindt hij dat.
Op de schrootwerf van de Amsterdam Scrap Terminal aan de Vlothaven, een
terrein van
drie à vier hectare, werken zes mannen. Radi is koning orde
en netheid. Mehmet
kan met de tonnen wegende grijper een blikje van de grond rapen en
beheerst de kunst om
grote happen materiaal met een zwaai over een muur van schroot te
gooien.
Ieder zijn specialiteit, een spelletje wordt het nooit. ‘O
nee!’ Radi
gruwt van de gedachte. ‘Je moet weten wat je doet.
Scherp blijven. Met een stuk staal dat wegspringt, kun je jezelf zwaar
verwonden.
Rustig en geconcentreerd werken, zeggen wij altijd. Niet
iedereen kan dat. Veel
mannen houden het werk ook niet vol. Ze vinden het te zwaar, of
te gevaarlijk.’
Radi in zijn favoriete voertuig.
De massieve banden kosten vijfduizend
euro per stuk, ze gaan zes jaar mee.
De scrapterminal in vol bedrijf
Meesterwerper Mehmet in actie. Hij
heeft eerst een muur gebouwd en gooit
daar nu de schroot overheen.
Het besturen van de kraan is
precisiewerk. Mehmet doet het voor.
Engin, Radi en Mehmet
Schrootafval
Het is druk op de terminal, de vrachtwagencombinaties van
huisleverancier Van Groningen
rijden af en aan. Op de weegbrug, parkeren, loskoppelen, achteruit
positioneren, en hoppakee! Daar gaan de restanten van wat ooit een
kozijn, lantaarnpaal of bushokje was, op een rammelende hoop. Radi
maakt een inschatting van het percentage van niet-ijzer in de lading,
zoals beton dat nog aan vlechtwerk zit, stukken hout of plastic.
Dat telt mee voor de betaalde prijs. De
truck lost de volgende container, koppelt beide delen weer aan elkaar,
gaat dan leeg op de weegbrug en terug
naar Nieuw Vennep voor een volgende partij schroot.
‘Vandaag zijn er wel vijftig combinaties binnengekomen.
Andere
dagen kunnen het er soms maar twintig zijn. Reserveren hoeft niet,
dus we weten nooit hoe druk het wordt. Het is belangrijk dat we
toegankelijk zijn en snelle, goede service bieden. Het is een harde
wereld, een paar centen meer of minder kan je je leverancier of klant
al kosten.'
Vrachtauto's van metaal- en
constructiesloopbedrijf Van Groningen
wachten op elkaar bij de scrapterminal
Een berg draad met hier en daar een
rest beton
Amsterdam
Scrap Terminal
Amsterdam
Scrap Terminal (AST) is een van de toonaangevende
ijzerverwerkers van Nederland. Het bedrijf bestaat sinds 2016. Daarvoor
heette het Alba Scrap Trading (ook AST). Hoewel de
naam en de Amsterdamse kruisen in het logo anders doen vermoeden is AST
een Turks bedrijf. De
nieuwe naam is om de relatie met Amsterdam en het
Nederlands als voertaal te onderstrepen,’ zegt Romy, die een
belangrijk deel van de afhandeling doet op het kantoor.
‘Leveranciers en vervoerders vinden dat prettiger.'
Romy, haar vader, die
sinds jaar en dag in de recycling werkt, en
collega Francisca zijn de enige medewerkers met Nederlandse wortels bij
AST. Directeur Volkan (Goeie naam! Vulcanis was de Romeinse god van de
smeedkunst) pendelt voor zover in coronatijd mogelijk tussen Amsterdam
en Istanboel, om contacten met afnemers te onderhouden en contracten af
te sluiten.
Vlnr Volkan,
Romy,
Radi en Ferhat
Oma’s oude Singer
De aanvoer van materiaal verloopt hoofdzakelijk via gecertificeerde
recyclingbedrijven, die het schroot voorsorteren. Hms 1 is mooi en
stevig
spul, dikker dan 6 mm: plaatmateriaal, autodeuren, onderdelen van grote
installaties. Hoogwaardig afval, dat ook wel door Tata Steel wordt
afgenomen. Wat dunner is dan 6 mm heet hms 1-2 en komt op een andere
hoop. Een wijde range aan spullen zie je daar, van fietswielen,
radiatoren, boodschappenkarren en afgedankt gereedschap, tot
betonvlechtwerk en oma’s oude Singer.
Bij het verplaatsen van de hopen blijven de kleinste voorwerpen
liggen. Sieraden, munten? Het spannendste dat Radi ooit tegenkwam, was
een
portemonnee met vijftig euro erin.
hms 1, hoogwaardig afval dikker dan
6 mm
Het meeste afval gaat naar Turkijke,
soms wordt hms 1 door Tata
afgenomen
Sierlijke dans
Machines die materialen sorteren op kleur en vorm scheiden het
laatste ijzer uit de hoop. Dit gebeurt in Turkije, waar verreweg de
meeste schroot naartoe gaat om te worden omgesmolten. Een à
twee keer per maand komt een laadschip waar met wat stampwerk
tot wel 30.000 ton in past. Het schip wordt door speciaal ingehuurde
krachten beladen met reusachtige
kranen zowel op de wal van de Vlothaven als op het schip.
Het laden van bulkcarrier
Georgia Harmony in mei 2020, gezien vanaf de Neptunushaven
Een spektakel, vindt ook Radi. ‘Je kunt het bijna niet
geloven, maar alles wat hier nu ligt, is dan weg.' Op weg naar een
volgend stadium van zijn. 'Voor
buitenstaanders is soms moeilijk te begrijpen hoe het werkt. Waar het
op neerkomt is dat je overlegt en samenwerkt om zo netjes, eerlijk en
efficiënt mogelijk het ijzer te scheiden en voor de afnemer te
verwerken.’
Radi houdt van de sierlijke dans met beesten van machines tussen bergen
draad en plaat. ‘Soms kijk ik op mijn horloge en denk
ik: o jammer, het is alweer vijf uur. Dan ruil ik de shovelbak voor een
bezem en veeg het hele terrein schoon. Als ik klaar ben en rondkijk,
voel ik mij heel tevreden. En als ik naar huis rijd, voel ik dat nog
steeds. Soms is het alsof ik in
de verkeerde auto zit, in een speelgoedauto. Of mijn zoons later ook in
schroot gaan doen? Ik denk het niet. Maar ik, serieus, ik kan er geen
genoeg van krijgen.’
Tekstbureau Yvonne van Osch
Binnenkadijk 117, 1018 ZE Amsterdam
opschrift@tip.nl | 06-37313100
